تحلیل فضایی آلودگی در اروندرود با استفاده از GIS

چکیده مقاله

زمینه و هدف: اروندرود رودخانه پهناوری در جنوب غربی و در مرز ایران و عراق است که مورد تهدید انواع آلودگی­ها از قبیل پساب­های صنعتی، کودها، سموم شیمیایی و فاضلاب­های شهری قرارگرفته که تأثیرات ناخوشایند بر روی محیط ­زیست و اکوسیستم دارد. هدف از این مطالعه تحلیل فضایی تغییرات آلودگی در اروندرود با استفاده از GIS می­باشد.
روش بررسی: در این تحقیق مدل­سازی پخش آلودگی با استفاده از GIS در رودخانه اروندرود با استفاده از مدل سه‌بعدی و هیدرودینامیکی کوهیرنس استفاده‌شده که معادله پیوستگی، معادلات ناویراستوکس در سه بعد و معادله ­های انتقال شوری و دما به روش جداسازی حل می­شوند. شرایط مرزی اعمال‌شده شامل تغییرات دما، شوری و دبی برای مرز باز رودخانه و تغییرات دما و شوری و اعمال مؤلفه‌های جزر و مدیO1,S2, M2 و K₁برای مرز باز دریا در مدل بکار گرفته می­شود.
یافته ­ها: خروجی­های مدل کوهیرنس که با فرمت NetCDF هستند را در محیط GIS فراخوانی می­کنیم، سپس نقشه آلودگی مربوط به یک‌زمان خاص (حالت جزر یا مد) را ژئورفرنس می­کنیم و درنهایت در محیط GIS، طبقه­ بندی می­کنیم.
بحث و نتیجه­گیری: در این راستا تغییرات آلودگی رودخانه طبقه­ بندی و رودخانه اروند در مقیاس‌های 1 تا 5 رتبه­ بندی گردیده که رتبه 1 نشان­دهنده کم­ترین درجه آلودگی و رتبه 5 بیش­ترین درجه آلودگی را نشان می­دهد. با توجه به درصد پهنه تحت پوشش آلودگی در ایستگاه­های مختلف مشاهده گردید که بیش­ترین میزان آلودگی در ایستگاه اول در حالت مد و کم‌آبی با مقدار 27/32%، در ایستگاه دوم در حالت جزر و کم‌آبی با مقدار 87/32% و در ایستگاه سوم در حالت مد و پرآبی 48/28% است.