تهیه بانک اطلاعاتی از داده‌های اندازه‌گیری شده و بررسی روند تغییرات پارامترهای فیزیکی در رودخانه‌های کارون و اروند

چکیده:

کارون و اروندرود به لحاظ موقعیت جغرافیایی، شیلات، تامین آب شرب، زراعت، وجود چندین بندر و کشتی رانی، پالایشگاه و صنایع نیازمند آب بسیار حائز اهمیت هستند. در همین راستا، در منطقه کارون و اروندرود اندازه گیری های میدانی زیادی در پروژه های دانشجویی، منطقه ای و ملی با صرف هزینه های هنگفت انجام شده است و در هر پروژه به صورت مستقل نتایجی ارائه شده است. اما مطالعه ای که نتایج این تحقیقات را با یکدیگر مقایسه و تجزیه تحلیل کند یافت نشد. حتی پایگاه داده ای که این داده های ارزشمند را در یکجا جمع کرده و در اختیار محققان دیگر قرار دهد نیز وجود ندارد. در این تحقیق داده های بیش از 12 پایان نامه، مقاله و گزارش طرح جمع آوری شدند. پارامترهای مورد بررسی شامل سرعت جریان، دما، شوری، تراز سطح آب و غلظت بار معلق است. داده های مذکور با برنامه نویسی تحت وب در یک بانک اطلاعاتی ذخیره شدند. مقایسه داده های تراز سطح آب نشان می دهند که نوسان سطح آب در نزدیکی دهانه اروندرود کاملا الگوی دریایی دارند و مدت زمان مد و جزر تقریبا یکسان است اما در طرح هایی که در بالادست تراز سطح آب اندازه گیری شده است مدت زمان جزر طولانی تر از مد است. علاوه بر این، پیچیدگی هیدرولیک رودخانه در بالادست بسیار نمایان تر است. الگوی نوسان سطح آب در 140 کیلومتری دهانه در دارخوین متفاوت از دهانه است و بسیار تحت تاثیر دبی رودخانه قرار دارد. ارتفاع جزرومد در این ایستگاه حداکثر 64 سانتی متر است اما تغییرات دبی باعث شده است که فاصله بالاترین مد با پایین ترین جزر در یک ماه 136 سانتی متر باشد. تغییرات سرعت جریان نیز به همین ترتیب است و در همان ایستگاه به مدت سه هفته میانگین جریان پاددریاسو بوده است در حالی که در پروژه های دیگر ایستگاه های پایین دست عمدتا دریا سو اندازه گیری شده است. حداکثر غلظت بار معلق اندازه گیری شده در تمام پروژه ها kg/m3 6/1 بوده است که در مقایسه با دیگر رودخانه های مشابه مانند رودخانه زرد در چین با مقدارkg/m3 69 /23 چندان قابل توجه نیست.

Karun and Arvand river are very important in terms of geographical location, fisheries, drinking water supply, agriculture, port and shipping, refinery and industries that require water. In this regard, in Karun and Arvand river regions, many field measurements have been carried out in student, regional and at great expensive fineded project and finally individual results have been presented in each project. But there is no a study that compare and analyze the results of different researches. There is even no a database that collects this valuable data together. In this research, the data of more than 12 theses, articles and project reports were collected. The parameters we worked on are current speed, temperature, water level and suspended sediment concentration. Website programming was done to make a databadse. Comparison of the water level shows that the fluctuation of the water near the mouth of the river has marine pattern and the duration of ebb and flood are almost the same, but in the projects that are measured upstream of the river, the duration of the ebb is longer. The hydraulic conditions of the river is much more complicated in upstream. The fluctuation pattern of the water at 140 km upstream of the river mouth in Darkhoin is different from the mouth and is greatly influenced by the river discharge. The maximum tidal range here is 64 cm, but as a result of discharge, the distance between the highest level of flood and the lowest level of ebb during a month is about 136 cm. The complexity of current velocity is the same, seaward in other projects at the downstream stations. The maximum suspended sediment concentration measured in all projects in Arvandriver were 1.6 kg/m³, which is not very significant compared to similar rivers such as the Yellow River in China with a value of 23.369 kg/m3.